Moka Pot Nedir?

Moka pot, kahve demlemek için kullanılan ekipmanlar arasında oldukça popüler. İtalyanlara özgü olan bu ekipman, ülkemizde ve tüm dünyada sıklıkla kullanılmaktadır. Bu yazıda, moka pot hakkında merak edilenlerden söz edeceğiz.

Moka Pot Nedir? Ne İşe Yarar?

Moka pot, kahve demlemek için kullanılan, kulplu ve sekizgen tasarımlı bir ekipmandır. Cihazın üç ana bölümü vardır. Alt hazne, metal filtre ve üst hazne. Kahveyi hazırlamak için üst hazne su ile doldurulur ve ardından metal filtre alt hazneye yerleştirilerek kahve ile doldurulur. Üst hazne yerine yerleştirilir ve kahve makinesi ocağın üzerine konulur. Su kaynadığında, buhar alt haznedeki basıncı artırır ve suyu kahve filtresinden geçirir. Kahve daha sonra yoğunlaşır ve üst haznede birikir. Alt hazne neredeyse boş olduğunda, su buharı da filtreden üst hazneye doğru itilir ve karakteristik kaynama sesleri ortaya çıkar.

Moka Pot Tarihçesi Nedir?

Moka pot, İtalyan cezvesi olarak da bilinir. Moka, 1933 senesinde Luigi di Ponti tarafından icat edildi. Makine, Di Ponti’nin basınçlı fırın kapağına sahip bir alüminyum tencere olan Moka Espress’i dünyanın ünlü ve yaygın cezvelerinden birine dönüştüren Piedmont makinisti Alfonso Bialetti tarafından hızla üretime alındı.

Esasen bir filtreleme cihazı olmasına karşın, Bialetti’nin efsanesi, makinenin bir kova sabunlu suyu kaynatmak için bir ısı kaynağı kullanan ve bir borudan kanalizasyona akmasına izin veren eski çamaşır yıkayıcılarından ilham aldığı ileri sürülüyor. Bunun yerine Moka Ekspress sıcak suyun kahve telvesi içinden ve tüpünden yukarı doğru geçmesine neden olur. Bu da demlenen kahvenin son ekstrasyonun altında kaldığı için herhangi bir ek kahve filtresinden geçmesi gerekmediği anlamına gelir.

1933 sonunda Alfonso Bialetti, evde kahve hazırlamak için ilk Moka prototipini yarattı. Moka pot, özel sekizgen şekli ile anında tanındı ve kahvenin evde hazırlanma biçiminde devrim yarattı. Daha önce yaratılan benzer ürünler vardı ancak bu yeni modelde bazı tasarım ilkleri bulunuyordu ve bu model çok daha güçlü bir kahve tadı sunuyordu.

Yaratıcısı moka potu, bir sanat eseri olarak gördü. Kendisini bir zanaatkar olarak lanse etti. Kendisinin hayattaki en büyük tatmini, küçük aile dükkanından çıkan, güzel el yapımı moka potuna bakmaktı.

Kültürel olarak moka pot, hareket halindeyken yudumlanacak özel bir içecek olan espresso ile 1930’larda daha da popüler oldu. Espresso ticari kalitede üretildiğinden beri makineler, set üstü ocaktaki kaynayan suyun sağlayabileceğinden çok yüksek miktarda basınçla demlenir. Bu makineler, geleneksel espresso dahil olmak üzere kahve içen kişinin keyif aldığı, konsantre bir demleme sunar.

Moka pot, İtalya’nın bir simgesidir. Savaş sonrası yaratıcılığın ve küresel mutfak hakimiyetinin bir göstergesidir. İtalya Modern Sanat Müzesi’nde, Cooper-Hewitt Smithsonian Tasarım Müzesi’nde ve diğer tasarım tapınaklarında moka potlar sergilenmektedir. Dünyanın en popüler cezvesi olarak Guinness Rekorlar Kitabı’nda da yer alıyor ve onlarca yıldır sadece İtalya’da değil, Avustralya, Amerika, Küba, Arjantin ve Türkiye’de de yaygın olarak kullanılıyor.

Moka Pot ile Kahve Nasıl Demlenir?

Moka pot, İtalyan kahve kültürünün bir simgesidir. Dünyanın en ünlü kahve demleme ekipmanlarından biridir. İkonik, kullanımı kolay ve yaygın olarak bulunabilen bir cihazdır. Genellikle konsantre kahve hazırlamak için kullanılsa da moka pot aslında çok yönlüdür.

Moka pot ile kahve yapmak için alt hazneye su ekleyerek başlayın. Çekilmiş kahveyi filtre sepetine yerleştirin. Ardından sepeti alt bölmenin üzerine koyun. Açıklığa tam oturduğundan emin olun. Üst bölmeyi yerine oturtun. Cihazı ocağa koyun. Alt haznede su kaynamaya başladığında buhar basıncı elde edilir ve suyu filtreden geçirmeye zorlar. Kahve ve buhar karışımı yoğunlaşır ve üst haznede birikir. Demleme sırasında duyduğunuz ses, üst hazneye hareket eden su buharı kabarcıklarından kaynaklanmaktadır.

Moka pot, espresso makinelerine benzer bir şekilde çalışır. Her ikisi de sıcak suyu filtreden geçirmek için basınç kullanır. Ancak fark, moka potun demlemeyi yukarı itmesi ve bir espresso makinesinden daha kısa bir ekstraksiyon süresi elde etmek için yüksek basınçlı su kullanmasıdır. Bu, moka pot’un yoğun, güçlü ve karmaşık tatlar içeren kahve deneyimi sunmasına olanak tanır.

Moka pot ile kahve pişirirken en yaygın hatalardan biri kahveyle ilgili değil, suyla ilgilidir. Çoğu moka potunun içerisinde emniyet valfi bulunur. Su seviyesi bu noktanın üzerine çıkarsa, çok fazla basınç oluşur. Diğer yaygın hataların ise soğuk su kullanmak, filtre sepetindeki kahve topaklarını karıştırmak ve yüksek ısıda demleme yapmak olduğunu söyleyebiliriz.

Ayrıca, alt hazneyi sıcak suyla doldurmanın ekstraksiyonu hızlandıracağını, kahvenin yanmasını önleyeceğini ve demlemenin metalik bir tat geliştirmesini engelleyebileceğini de ekleyebiliriz.

Tüm bunlara dikkat ettikten sonra moka potunuzu orta-düşük ısıdaki ocağa koyun. Yüksek ısıdan kaçının. Kahve demlenirken, kontrol edebilmek için kapağı açık bırakın. Köpürme sesi gelmeye başlayınca hemen ocaktan alın ve kapağını kapatın. Ardından kahveyi kupalara boşaltmak için birkaç dakika bekleyin.

Moka Pot ile Espresso Yapılır Mı?

Moka potta yapılan kahve, ağızda kalın-ağır bir his ile genellikle zengin ve yoğun bir tat sunar. Ayrıca çoğu moka potu yaklaşık 1:7’lik bir kahve/su oranı kullanır. Sonuç olarak bu, normal filtre kahveden iki ila üç kat daha fazla konsantrenin oluşturulmasına olanak tanır. Peki, moka pot ile espresso yapabilir misiniz? Eğer evinizde espresso makinesi yok ise moka pot ile espresso hazırlamanız söz konusu olabilecektir.

Espresso kahve çekirdeklerinin tüm aromasını ve lezzetini az miktarda su ile kaynama noktasına çıkarmak için bir espresso makinesinin kullanımı gereklidir. Teknik olarak espresso makinesi olmadan espresso yapmak mümkün olmasa da espressonun kendine özel lezzetine yakın olan bir lezzette kahve hazırlamak moka pot ile mümkündür.

Moka Pot Bakımı ve Muhafazasında Dikkat Edilmesi Gerekenler

Moka potunuzun kullanım ömrünü uzatmak için şu detaylara dikkat etmenizde yarar var:

• Kahve makinesini her zaman temiz, kahve izi bırakmadan ve tamamen kuru şekilde tutun.
• Moka potu 3 parça halde ayrı olarak muhafaza edin. Bu sayede kauçuk parça üzerinde basınç oluşturmazsınız ve moka potunuz daha uzun süre dayanır.
• Moka potu bulaşık makinesinde yıkatabilirsiniz. Ancak elde yıkamanız önerilir.