Kahve, mutfaklarda eksik olmaması gereken bir malzemedir. Kafein içeriği onu uyarıcı bir içecek yapar ve birçok kişinin her sabah uyanmasına yardımcı olur. Genellikle sabahları tercih edilse de kahve esasen günün herhangi bir zaman diliminde harika bir seçim olarak öne çıkar. Peki, kahvenin hikayesini hiç merak ettiniz mi? Bu yazıda kahvenin hikayesinden söz edeceğiz.
İçindekiler
Kahvenin Hikayesi Nedir?
Kahve, kahve ağaçları olarak bilinen coffea cinsinin çeşitli bitkilerinin tohumlarından elde edilir. En çok elde edilen türler Arabica ve Robusta olmaktadır. Aslen Kuzeybatı Afrika’dan gelen bu ürün, 6. Yüzyılda tüketim için yetiştirilmeye başlandı.
Teknolojik gelişmeler, kahve üretim sürecini daha verimli hale getirdi. Kahve üretimi, yaş işleme ve kuru işleme olarak adlandırılan iki aşamadan oluşuyor. Her şey kahve ağaçlarının meyveleri olan kirazlarla başlar. Bunlar tatlı bir tada sahip, küçük kırmızı meyvelerdir.
Yaş işlemenin ilk kısmı, olgun kirazlar hasat edildiğinde tarlada yapılır. Bunlar, suyla doldurulan, sifon adı verilen yaklaşık beş metre derinliğindeki kaplara aktarılır. Daha sonra manuel veya mekanik çeşitli işlemlerden geçer.
Yaklaşık bir gün süren fermantasyon gerçekleşir. Ardından tohum üzerinde jelatinimsi bir kaplama olan istenmeyen kalıntılar temizlenir. Böylece kahve, sıcak hava ile makinelerde veya tohumların güneş ışınları altında nemini kaybetmesini sağlamak için teraslara yayılarak kurutulur.
Bir diğer işlem kuru öğütme olmaktadır. Kahveler kuru öğütme aşaması için çuvallarda depolanır. Ön temizleme ile uygun büyüklükte olmayan taşlar, samanlar, yapraklar ve taneler çıkarılır. Son olarak kahve, yüksek hızda dönen makinelerde işleme tabi olur. Bu şekilde kabuğu çıkmış olur. Kahve taneleri boy ve ağırlıklarına göre tasnif edildikten sonra kavrulabilir ve istenirse öğütülebilir. Kahve çiftliklerinden uzun bir yolculuktan sonra kahve soframıza böyle ulaşır.
Kahvenin Elde Edilişiyle İlgili Diğer Detaylar
- Kahve, kahve ağacının veya kahve bitkisinin meyvelerinin kavrulmuş ve öğütülmüş çekirdeklerinden elde edilen içecektir. Kahve ağacı, Rubiaceae familyasının ve Coffea cinsinin bir bitkisidir. Arabica ve Robusta olmak üzere iki ana bitki türü içeren kahve üretilir.
- Dünyadaki kahve üretimi daha sonra iki büyük gruba ayrılır: Arabica ve Robusta. Üçüncü bir kahve çeşidi ise Liberica kahvesi olmaktadır. Ancak diğer iki kahve türünün üretim oranı yüzde 98’dir.
- Liberica kahvesinin meyveleri ve çekirdekleri diğer kahvelere kıyasla çok büyüktür ve şaşırtıcı derecede büyük kahve çekirdekleri sunar. Bu kahve türü Malezya ve Batı Afrika’da yetiştirilmektedir.
- Kahve ağacının yetiştirildikten sonra ilk hasadını vermesi için üç veya dört yıla ihtiyacı vardır. Yaşam döngüsünün süresi, türe ve yetiştirme koşullarına bağlı olarak 20-25 senedir.
- Gölgede yetiştirilen bir kahvenin, güneşte yetiştirilen daha endüstriyel bir üretime sahip bir kahveye kıyasla her zaman bir kalite garantisi olduğunu söylemek mümkündür. Yüksek rakımda yetişen bir kahvenin daha aromatik ve daha yumuşak bir kahve sunacağı da söz konusudur.
- Robusta kahveler iklim, toprak, yükseklik ve sıcaklık koşullarında daha dayanıklı ve daha az talepkar bitkilerdir. Deniz seviyesine daha yakın yerlerde yetişirler.
- Arabica kahve çeşitleri ağırlıklı olarak Orta Amerika, Güney Amerika, Asya ve Doğru Afrika ülkelerinde yetiştirilmekte olup, Brezilya ve Asya’da da bazı mahsuller olmasına rağmen, sağlam çeşitler genellikle Afrika’da yetiştirilmektedir.
- Arabica kahvesi, Robusta çeşidinden daha hassas, asitli bir tada ve daha rafine bir aromaya sahiptir. Daha önce de söylediğimiz gibi Arabica kahve bitkileri daha hassastır ve yetiştirilmesi zordur. Piyasa fiyatları bu nedenle Robusta kahveden daha yüksektir.
- Robusta kahvesi daha yüksek bir kafein içeriğine, daha güçlü ve daha topraklı bir tada ve daha fazla acılığa sahiptir.
Kahve Çeşitleri Nelerdir?
Kahvenin yetiştirilme sürecinden söz ettik. Şimdi de kahve çeşitlerine odaklanalım. Aslında şimdiye kadar bilinen kahve çekirdekleri sadece 4 kategoride toplanabilir: Arabica, Robusta, Liberica, Excelsa. Ancak dünya çapında bilinenler ilk ikisidir.
- Arabica Kahvesi: Dünya üretiminin neredeyse yüzde 80’ini oluşturur. Şüphesiz ki kahve fincanlarının kralıdır. Etiyopya’nın güneyinden gelir. Berrak ve iri olması ile karakterize edilen bu tanelerin kafein konsantrasyonu %1-1,5 şeklindedir. Tadı son derece yumuşak ve hoştur. Gurme kahve olarak kabul edilir.
- Robusta Kahve: Bir önceki kahve türüne kıyasla çok daha dayanıklı bir çalıdan elde edilen bir kahve çekirdeğidir. Bu nedenle onu daha çeşitli arazilerde yetiştirmek söz konusu olmaktadır. Çekirdekteki kafein konsantrasyonu Arabica kahvesinden önemli ölçüde daha yüksektir. Bu oran ortalama yüzde 2-3 şeklindedir. Bu özelliğinden dolayı Robusta kahve daha az kokulu ve sert bir tada sahiptir. Tadı genellikle fındığı andırır. Genellikle karışımlar için kullanılır.
- Liberya Kahvesi: Liberya’daki Monrovia çevresinden gelen, özellikle farklı bir lezzet sağlayan bir kahve çekirdeğidir. Bu yüzden tüketimi çok yaygın değildir. Ancak özellikle İskandinav ülkelerinde sıklıkla tercih edilen bir kahvedir.
- Excelsa Kahve: İlk olarak Afrika’da Çad Gölü’nde keşfedildi. Liberya kahvesine ağaç boyutu ve yaprakları açısından çok benzemesine rağmen, çiçeklerinin, meyvelerinin, çekirdeklerinin daha küçük olması bakımından farklılık gösterir.
- Espresso: En eski ve en klasik kahve içeceklerinden biri şüphesiz ki espressodur. Kesin bir tarih ararsak, ticari olarak dünyaya gelişinin 1906 yılı olduğunu söyleyebiliriz. Güçlü, oldukça aromatik bir siyah kahvedir. Üstüne koyu altın rengi bir krema ile mükemmel bir espresso servis edilir.
- Amerikan Kahvesi: Kahve tüketiminin en klasik yollarından biridir. Sadece hafif sert aromalardan hoşlanan insanlar içindir. Bir fincan sıcak suda servis edilen shot espresso’dur. Birçok kişi onu süt ile içmeyi tercih eder. Bu sayede lezzet düzeyi bir üst noktaya ulaşır.
- Kapuçino: Gerçek bir kapuçino, eşit miktarda espresso, buğulanmış süt ve süt köpüğünün birleşimidir. Lezzetinin tatlılığından dolayı cafe’lerde son derece meşhurdur. Bu kahveyi daha çekici hale getirmek için üzerine kakao tozu, bitter çikolata veya tarçın ilave edilebilir.
- Latte: En popüler kahve türlerinden biridir. Hazırlanması için süt ve espresso gerekir. Bazı insanlar bu kahveyi süt ile tercih eder.
- Mocha Kahve: Kahve ve çikolatanın birleşmesinin sonucudur. İtalyan kökenlidir. Bir kapuçino çeşidi olarak bilinir. Yaydığı aroma ve bu iki elementin karışımı, mocha kahveyi dünyanın en popüler kahve türlerinden biri yapar.