5. Tat: Umami

Yıllardır insan anatomisine kodlanmış 4 temel tat var diye biliyorduk. Bu tatları acı, tatlı, ekşi ve tuzlu olarak öğrendik.

Ancak her gün farkında olmadan da olsa sık sık beşinci bir tat olan umaminin lezzetini tadarız. Aslında dolgun ve zengin aromalı diye tanımlanan ve bize çok lezzetli gelen birçok gıda; bu özelliğini umami sayesinde kazanmaktadır.

UMAMİ NASIL KEŞFEDİLDİ?

1908 yılında Japon kimya profesörü Prof. Kikunae İkeda tarafından keşfedilmiştir. Profesör bir deneyinde ona ilginç gelen bir tat keşfeder. Bu tadı ne tatlı, ne acı, ne ekşi ne de tuzlu olarak tanımlar. Ancak yine de çok lezzetlidir. Etimolojik olarak “öz” anlamına gelen “mi” kelimesiyle “nefis” anlamına gelen “umai” kelimesinin birleşiminden gelen adı da bu dönemde verilmiştir.

UMAMİ’NİN TADI NASILDIR?

Umaminin aslında kendi başına bir tadı yok, diğerlerinden ayrıldığı nokta da bu. Farklı aromaların bir araya gelmesiyle oluşuyor. Dil yüzeyinin yanında boğazda bile hafif bir tat bırakan bir lezzeti var. Ağızda sulanmaya sebep olurken ağız içindeki reseptörleri uyararak boğazı uyarıyor. Bir yiyeceği canımız çektiğinde veya karnımız acıktığında da ağız içinde aynı olaylar meydana geliyor. Yani yedikçe yediren bir lezzeti var diyebiliriz.

HANGİ YİYECEKLER UMAMİ İÇERİR?

Her gün yesek de bıkmayacağımız yiyeceklerden domates, parmesan peyniri ve patates umami tatlara sahip.

Asya mutfağında pilav, sebze ve balık yemeklerinin yanında sunulan fermente baharat sosları sayesinde umami tat, Uzakdoğu mutfağının vazgeçilmez bir parçası olmuştur. Soya sosu  bunların başında gelir. Sadece yiyecekler değil umami tada sahip olan içecekler de var. Bunların başında da yeşil çay geliyor. İçtikten sonra ağızda ve boğazda bıraktığı hafif tat, onun umami tat profilinden geliyor.

Arabica Barista chemex Cold Brew Cold brew kahve espresso espresso makinesi filtre kahve french press hamilelik kafein kafeinin faydaları kafeinin sağlığa etkileri kafeinin yan etkileri kafeinin zararları kahve kahve değirmeni kahve hakkında bilgi kahve makinesi kahvenin faydaları kahve tadımı kahve yetiştiriciliği Kahve çekirdeği kağıt filtre Kopi Luwak latte latte art latte art örnekleri latte sanatı matcha çayı mocha moka pot nasıl yapılır nitelikli kahve pour over Robusta SCA Soğuk Kahve süt tarif türk kahvesi Yeniköy Emek Cafe öğütülmüş kahve İstanbul Kahveci Şehr-i İstanbul Cafe